 |
Stres zaburza sen
|
 | |
Silny stres zaburza całe nasze życie, w tym również sen – stąd należy się starać redukować jego natężenie. Pamiętajmy, że walcząc z bezsennością zwalczamy też stres!
|
|
Redukcja stresu poprawia jakość życia
|
Niekiedy nie zdajemy sobie sprawy jak bardzo jesteśmy spięci w czasie codziennej pracy, w określonych sytuacjach zawodowych lub też nawet w czasie towarzyskich spotkań z innymi ludźmi. I mimo, że określony poziom mobilizacji jest niezbędny do efektywnego wykonywania niektórych skomplikowanych zadań, to wieczne tkwienie w napięciu, w stresie, na pewno w końcowym efekcie spowoduje zmniejszenie naszej efektywności zawodowej i generalne obniżenie jakości życia.
|
|
A oto relacja pięćdziesięcioletniej pacjentki, której bezsenność wynikała z psychologicznego stresu, w którym się swego czasu znalazła:
|
Moje kłopoty z bezsennością zaczęły się kilkanaście lat temu a wywołane były kryzysem jaki pojawił się w mej rodzinie. Wtedy to, skończyło się moje spokojne spanie, natrętna gonitwa myśli nie pozwalała mi na to. Muszę tutaj nadmienić, że w tym czasie bardzo dużo pracowałam i nigdy nie kładłam się wcześniej spać jak po północy. Jeśli nawet zasypiałam szybko po męczącym i pracowitym dniu, to budziłam się po 10 minutach i zaczynałam analizować swoje całe życie, rok po roku, miesiąc po miesiącu. Zdawałam sobie sprawę, że takie postępowanie prowadzi do nikąd, wyniszcza mnie, ale nie mogłam uwolnić się od natrętnych myśli w bezsenne noce. Jeśli nawet w końcu zasypiałam, a następowało to około 2.30 –3.oo nad ranem, to każde przebudzenie zaczynało się od brutalnej świadomości „moich kłopotów”. Komentarz medyczny autora: Unikajmy „tradycyjnych” metod terapeutycznych!
|
|
Relacji cd:
|
...Próbowałam tłumić moje napięcie przed snem alkoholem, jednak „ulga” była zbyt krótka a wybudznie się i tak następowało, Ratowałam się również tabletkami nasennymi, które zawsze trzymałam na stoliku nocnym, o ile sen nie przyszedł przed godziną 3.oo. Prawdziwe wyciszenie moich natrętnych myśli nastąpiło dopiero po kuracji przeciwdepresyjnej. Nie bez znaczenia była również poprawa sytuacji w domu.
Obecnie upłynęło już kilkanaście lat od tamtych przykrych wydarzeń. W domu mam spokój. Jestem osobą taką, jaką byłam kiedyś, pogodną i życzliwie nastawioną do świata i ludzi. Nabrałam dystansu do spraw minionych i potrafię cieszyć się życiem. Komentarz autorski: Stresogenne kłopoty z bezsennością wracają jednak, co jakiś czas...
|
|
Relacji cd:
|
Miewam okresy, kiedy znów wybudzam się po kilku minutach od zaśnięcia i nie mogę ponownie zapaść w sen przez 2 – 3 godziny. Co wtedy robię? Znów rozmyślam, ale teraz na tematy dla mnie miłe i przyjemne. Np. przypominam sobie piękne momenty i miejsca z ostatnich wakacji lub myślę, co kupić do ubrania, w czym będzie mi ładnie itp.
Jeśli jednak nadal nie mogę zasnąć, to ratuje się tabletką nasenną. Okres moich kłopotów trwa zazwyczaj około 3 tygodni, potem wszystko wraca do normy. Zauważyłam, że nigdy nie mam problemów z zasypianiem, gdy jestem na wakacjach lub, gdy wyjadę i śpię poza domem. Dziwię się, że tak się dzieje gdyż kocham swój dom i lubię w nim przebywać. Może przeszkadzają mi jakieś cieki wodne?
|
|
Komentarz autorski:
|
Niewątpliwie spora część naszych zaburzeń snu jest wywołana przeciążeniem związanym ze stresem. Jeśli nie wiesz czy właśnie jesteś w stresie, czy jesteś owym stresem przeciążony, zastanów się czy występuje u ciebie któryś z wymienianych poniżej objawów napięcia? Jeśli stwierdziłeś u siebie kilka z opisanych objawów, to na pewno jesteś przeciążony stresem.
|
|
Jak rozpoznać u siebie objawy napięcia wywołane stresem?
|
- wzmożone napięcie lub sztywnienie mięśni szyi, szczęk, ramion lub barków
- zgrzytanie zębami
- wytężony i napięty głos
- kurczenie palców rąk lub nóg lub niespokojne bębnienie palcami
- niespokojne tupanie lub szuranie nogami
- napięcie mięśni czoła, niekiedy prowadzące aż do bólu głowy
- nadmierne pocenie się rąk, nóg i pod pachami
- wyraźna drażliwość i wybuchowość wywołana nieistotnymi wydarzeniami
- szybkie bicie serca, uczucie „walenia” serca
- mruganie oczami lub drżenie powiek
- płytki, przyspieszony oddech, niekiedy z głębokimi westchnieniami
- niekiedy uczucie duszenia się
- nerwowe palenie papierosów
- kurcze żołądka, burczenie w brzuch i uczucie ciężaru
|
|
Jak zwalczać przyczynę stresu?
|
Należy pamiętać, że stres zazwyczaj wywołany jest nie tyle przez samo przepracowanie, ile przez emocjonalne przeciążenia występujące w pracy lub domu. Ciężka praca fizyczna lub psychiczna daje zazwyczaj szybkie zapadanie w sen i jego dostateczną „głębokość”. Śpimy wtedy „jak kamień”, tuż po przyłożeniu głowy do poduszki. Możemy w pracy się „obijać”, a mimo to nie spać przez nią, o ile tylko będzie w niej pełno napięć i konfliktów. Dlatego zastanowienie się nad swą sytuacją, refleksja nad przyczynami napięć pozwala nam często na zrozumienie ich powodów i źródeł. Być może wybranie odpowiedniej strategii życiowej na najbliższy czas pozwoli zmniejszyć stany napięcia i steru, a tym samym zacząć spać prawidłowo.
|
|
Wskazówki antystresowe sprzyjające eliminacji bezsenności
|
- Zastanów się nad najważniejszym celem swego życia w danej sytuacji. Zrób listę najważniejszych twych celów na najbliższe miesiące. Im właśnie poświęcaj uwagę a wszystkie pozostałe, mniej ważne sprawy potraktuj jako drobiazgi i nie przywiązuj do nich wagi. Nie da się bowiem perfekcyjnie zrobić wszystkiego!
- Zrób listę zadań na bieżący dzień, tak ją układając, abyś nie musiał szaleńczo walczyć z czasem. Najlepiej jeśli przygotujesz ja sobie poprzedniego dnia.
- Wykorzystuj racjonalnie i przyjemnie wolny czas. Musisz dostarczyć sobie (i najbliższym) przyjemnych i radosnych chwil. Tępe oglądanie telewizji potrafi zająć wiele czasu nie dając ani satysfakcji, ani przyjemności.
- Nie musisz wszystkiego robić sam. Niektóre zajęcia warto zlecić ludziom, którzy się na tym lepiej znają i profesjonalnie zrobią je szybciej i porządniej. Naucz się być asertywnym – możesz powiedzieć „nie”, jeśli nie powinieneś czegoś robić.
- Jeśli już jesteś czym zajęty, to skup się na tym. Wyeliminuj ewentualne zakłócenia, które cię rozpraszają i denerwują.
- Walcz z pośpiechem. On najbardziej jest niszczący i najszybciej uruchamia mechanizmy stresu.
- Naucz się mówić o tym co cię drażni. Taktownie rozmawiaj z rodziną i współpracownikami. Jeśli problem jest poważny, to zawsze można poprosić specjalistę o konsultację.
- Przeznacz codziennie pewien czas na autorefleksję i kontemplację.
- Jeśli to możliwe, znajdź pracę którą będziesz lubił, do której będziesz chętnie chodził
- Stosuj ćwiczenia fizyczne. Poczucie tężyzny fizycznej, które powinieneś nabrać, po pewnym czasie da ci również poczucie równowago psychicznej.
- Bądź otwarty i życzliwy dla ludzi. Bądź syntoniczny, a wtedy najprawdopodobniej spotkasz się z prawdziwą sympatią i zainteresowaniem.
|
|
Uwaga ogólna: Bądź tolerancyjnym realistą i daj sobie prawo do błędu
|
Nasze marzenia i sny o ideałach nie zawsze się sprawdzają. Każdy ma jakieś problemy i walczyć musi z jakimiś trudnościami. I to właśnie dzięki nim dojrzewamy i dorastamy. Każdy popełnia błędy i każdego czekają jakieś niepowodzenia. Przytrafiają się one nawet tym, którym wszystko jakoby przychodzi zbyt łatwo.
|
|
Posłowie: W życiu naprawdę rzadko znajdujemy się w sytuacji bez wyjścia.
|
W zwalczeniu stresu może dopomóc zmiana stylu życia! Chociaż przemiana przyzwyczajeń i standardów do jakich nawykliśmy jest niekiedy bardzo trudna, to może niekiedy się opłacać. Zastąpienie napięcia i stałego uczucia stresu na poczucie panowania nad sytuacją, może zdjąć z ciebie przygniatający ciężar i dać błogie poczucie spokoju i pewności. Im bardziej będziesz panować nad swymi poczynaniami i swą psychiką w ciągu dnia, tym pewniejszy jest dobry sen w nocy.
|
|
Pamiętaj o terapeutycznej wskazówce wielkiego perskiego poety i lekarza Omara Chajjama (przekład autora):
|
Wśród przyjaciół z winem wiele więcej czyni
niejeden. Wszak celem jest nie na pustyni
żyć, lecz wśród ludzi. Współczujący jest lepszy
niż samotnik – asceta w kącie świątyni.
|
|
|
dr nauk med. Janusz Krzyżowski
Psychiatra
KONTAKT: Gabinet prywatny tel. 22 833 18 68
Przyjmuje psychiatra: dr nauk med. Włodzimierz Szyszkowski
|
|
Bezsenność 
