 |
Dobre trawienie - od czego zależy
|
 | |
Żołądek, workowaty narząd będący częścią układu trawiennego, położony w nadbrzuszu, w tak zwanym dołku, gromadzi okresowo pokarm i płyny, umożliwiając spożywanie większych posiłków. Pokarmy są tu mieszane i rozdrabniane, a następnie przedostają się do dwunastnicy, dalej do jelit, by zostać poddane trawieniu przez enzymy trzustkowe i żółć. Oprócz tej roli mechanicznej żołądek spełnia wiele innych ważnych funkcji, przede wszystkim w procesach trawiennych.
W starożytności, jak to opisywał Hipokrates w V wieku p.n.e., sądzono, że żołądek jest rodzajem paleniska służącego do ugotowania zjedzonych pokarmów.
|
|
Żołądek jest wyścielony błoną śluzową.
|
|
Błona ta tworzy charakterystyczną strukturę o kształcie kosmków. Pozwala to na znaczne powiększenie powierzchni czynnej z 700 cm2 do kilkudziesięciu metrów. W każdym kosmku znajduje się wiele gruczołów, które pod wpływem bodźców wyzwolonych przez przyjmowane pokarmy wydzielają do światła żołądka wodę, elektrolity i substancje wielkocząsteczkowe. Gruczoły te składają się z trzech typów komórek: głównych, okładzinowych i śluzowych. Każdy typ ma odrębne właściwości. Są to bardzo małe struktury, wystarczy powiedzieć, że w żołądku jest około 20 milionów gruczołów, liczba zaś komórek okładzinowych przekracza 1 bilion.
|
|
Codziennie żołądek produkuje około 1,5 litra soku.
|
|
Sok ten składa się z wody, niewielkich ilości sodu i potasu, śluzu i czynnika wewnętrznego niezbędnego do prawidłowego wchłaniania witaminy B12. Niedobór czynnika wewnętrznego powoduje, że organizm nie wchłania witaminy B12, co jest przyczyną niedokrwistości, nazywanej dawniej anemią złośliwą.
|
|
Najważniejszymi składnikami soku żołądkowego są kwas solny i pepsyna.
|
|
Wydzielanie kwasu utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie w warunkach spoczynkowych – na czczo. Natomiast spożycie pokarmu powoduje gwałtowny wzrost wydzielania trawiennego. W zależności od rodzaju pokarmu utrzymuje się on przez 4 do 8 godzin. Jest go tak dużo, że sok żołądkowy jest najbardziej kwaśnym płynem w ustroju o pH od 1 do 2.
|
|
Kwas solny ma działanie bakteriobójcze i wirusobójcze.
|
|
Kwas ten chroni przed dostaniem się do organizmu groźnych drobnoustrojów. Wykazuje bezpośrednie działanie trawiące, rozkładając niektóre wiązania chemiczne substancji wielkocząsteczkowych. Kwas solny, a właściwie niskie pH spowodowane jego obecnością, powoduje też uczynnienie enzymów trawiennych.
|
|
Pepsyna
|
|
- to enzym, a właściwie grupa enzymów trawiących w żołądku spożywane substancje białkowe. Pepsynę wydzielają gruczoły żołądkowe w postaci nieczynnej – pepsynogenu i dopiero w kwaśnym środowisku soku żołądkowego dochodzi do aktywacji enzymu. Rozkłada on spożyte białka na drobne fragmenty, nazywane peptydami, i pojedyncze aminokwasy.
|
|
Leki.
|
|
W warunkach niedostatecznego wydzielania soku żołądkowego, np. w przewlekłym zanikowym zapaleniu żołądka, zastosowanie znajdują leki wyrównujące niedobory pepsyny.
|
|
.
|
|
dr n. med. gastrolog ANDRZEJ CIOK
|
Trądzik 
Nudności 
